Close

Jaki kompostownik wybrać? Porady DIY i ranking zakupowy

Kompostownik to obowiązkowe wyposażenie każdego ogrodu, w którym dbamy o ekologię. Warto się w niego wyposażyć, jeśli chcemy ograniczyć ilość używanej chemii oraz sztucznych nawozów. Kompostowniki domowe są dostępne w różnych wariantach. Który z nich będzie najlepszy? Jaki konkretny model wybrać? A może lepiej stworzyć go samemu? Na te i inne pytania odpowiemy w tym artykule. Zapraszamy do lektury! 

Aktualizacja: Listopad 2024

Kompostownik co to jest? Jakie są rodzaje kompostowników?

Kompostownik to zbiornik, w którym przebiega proces naturalnego rozkładu substancji organicznych, w wyniku czego powstaje naturalny nawóz zwany kompostem. Istnieją 3 typy kompostowników:

KOMPOSTOWNIKI OTWARTE KOMPOSTOWNIKI OTWARTE
+ łatwe do wykonania samodzielnie
+ zwykle świetna estetyka
+ prosta w złożeniu konstrukcja
- gorzej zatrzymują ciepło i proces biorozkładu nie następuje w nich tak szybko jak w modelach zamkniętych
KOMPOSTOWNIKI ZAMKNIĘTE KOMPOSTOWNIKI ZAMKNIĘTE
+ zatrzymują ciepło, znacznie przyspieszają proces biorozkładu, nienaganna estetyka
- plastikowy materiał może się połamać przy nieumiejętnym składaniu konstrukcji
KOMPOSTOWNIKI OBROTOWE KOMPOSTOWNIKI OBROTOWE
+ umożliwiają łatwe mieszanie zawartości
+ bezproblemowe przestawianie pojemnika
+ nienaganna estetyka
- mała pojemność

Kompostownik jak działa i jaki jest jego cel? 

Kompostownik działa dzięki naturalnemu rozkładowi materii organicznej zwanemu tlenowym rozkładem biomasy. Proces ten w efekcie pozwala uzyskać kompost, który jest bardzo cennym, naturalnym nawozem organicznym. Podczas powstawania kompostu istotną rolę odgrywają dżdżownice, bakterie oraz pleśnie. Kompost jest następnie łatwo przyswajalny przez kolejne rośliny, w efekcie czego przyspiesza ich porost, a także użyźnia glebę. 

Na co zwrócić uwagę podczas wyboru kompostownika?

POJEMNOŚĆ
POJEMNOŚĆ

To bez wątpienia najważniejszy parametr, który należy określić już na początku poszukiwania swojego nowego kompostownika. Objętość pojemnika przekłada się oczywiście na ilość liści, gałęzi i innych bioodpadów pochodzących z naszego ogrodu, które będziemy mogli załadować do wnętrza kompostownika. Właściciele dużych ogrodów z większą ilością drzew i roślin powinni zainwestować w kompostownik o dużej pojemności (co najmniej 800l). Jeśli nasz ogródek jest mały lub mamy w nim niewielką ilość roślin owocowych czy warzywnych, to wystarczy nam mniejszy pojemnik (np. o pojemości 300-500l). Jeśli trudno jest nam określić nasze zapotrzebowanie na objętość kompostownika, to warto rozważyć zakup pojemnika modułowego. Zawsze możemy wtedy dokupić i estetycznie dołączyć kolejny pojemnik, zwiększając objętość.

LICZBA KOMÓR
LICZBA KOMÓR

Większość kompostowników znajdujących się w sprzedaży do to modele jednokomorowe. Produkty te składają się z wielu mniejszych ścianek, które łączymy ze sobą, w efekcie budując prostopadłościan, sześcian lub podobną bryłę. Czasem możemy jednak znaleźć też kompostowniki modułowe, które składają się z kilku komór. To po prostu kilka mniejszych pojemników złączonych ze sobą za pomocą specjalnych zatrzasków. To przydatne rozwiązanie, jeśli chcemy rozdzielić kompost składający się z różnych rodzajów odpadów. Takie rozwiązania znajdziemy w ofercie np. firmy Prosperplast.

ESTETYKA
ESTETYKA

Kompostownik będzie jednym z bardziej widocznych elementów naszego ogrodu. Nawet ustawiony w zacienionym zagajniku będzie stanowił istotną część jego prezencji. Warto więc zwrócić uwagę na wygląd kompostownika, który najlepiej nam odpowiada. Do wyboru mamy kompostowniki z drewna (zwykle to kompostowniki otwarte). Wyglądają one całkiem dobrze, ale nie ukrywają swojej zawartości od góry. Kompostowniki zamknięte natomiast zwykle są wykonane z tworzywa sztucznego, które jest całkiem odporne na złe warunki atmosferyczne i zmiany temperatur. Takie kompostowniki występują zwykle w kolorach czarnym i ciemnozielonym. Być może to właśnie te będą lepiej pasować do naszego ogrodu? Ocenę estetyki pozostawiamy Wam.

OTWORY I POKRYWA
OTWORY I POKRYWA

Kompostowniki posiadają zwykle liczne otwory boczne, które pełnią bardzo ważną funkcję. Umożliwiają one znacznie łatwiejszą cyrkulację powietrza oraz wody i wilgoci, co pomaga w przyspieszeniu procesu biorozkładu. Górna pokrywa natomiast przydaje się do zatrzymania nieprzyjemnego zapachu pochodzącego z wnętrza kompostownika, a dodatkowo zatrzymuje ciepło. Bardziej nagrzana zawartość pojemnika rozkłada się jeszcze szybciej i efektywniej. Jeśli zależy nam na skutecznym i szybkim procesie biorozkładu, to zdecydowanie wybierzmy kompostownik z licznymi otworami bocznymi i pokrywą górną.

WYSOKOŚĆ
WYSOKOŚĆ

Wyższe kompostowniki są oczywiście bardziej pojemne od tych niższych, przy zachowaniu tych samych wymiarów podstawy. Większa wysokość nie będzie jednak zawsze naszym przyjacielem. Każdy kompostownik ładujemy od góry, a więc wszelkie odpady musimy załadować na łopatę lub włożyć do torby, z których następnie je przesypiemy do wnętrza pojemnika. Odpady te mogą być stosunkowo ciężkie, zwłaszcza jeśli są nasączone wodą. Ciągłe unoszenie łopaty na większe wysokości będzie sprawiało nam coraz większe trudności. Jeśli zależy nam na jak największej wygodzie obsługi kompostownika, zachowując przy tym jego dużą objętość, zdecydujmy się na niski model wielokomorowy.

Jaki kompostownik wybrać? Ranking najlepszych kompostowników 

Kompostownik EKOBAT ECOSMART 480l

Kompostownik EKOBAT ECOSMART-650 420L/650L czarny

Ten kompostownik Ekobat Ecosmart  to jednokomorowa konstrukcja szeroka przy podstawie i zwężająca się ku górze. W połączeniu z licznymi otworami na ścianach bocznych pozwala to zmaksymalizować ilość pozyskiwanej wody z deszczu, a także zwiększyć szybkość wymiany wilgoci z podłożem. Pojemność wynosi w zależności od modelu 420 lub 650L. Wymiary podstawy to 89x89cm, a wysokość to 80 lub 113cm. Cena wynosi 100zł za mniejszy wariant lub 144zł za większy.

Zalety
konstrukcja pozyskująca większą ilość deszczówki niż typowe proste kompostowniki
łatwy w składaniu
Wady
nieidealne spasowanie elementów
przeciętna sztywność konstrukcji

Kompostownik ECOSMART 880L czarny

Kompostownik ECOSMART 880L czarny

Kompostownik ogrodowy Ecosmart o objętości 880l posiada jednokomorową budowę. Po bokach umieszczono wiele otworów wentylacyjnych, a pokrywa górna jest dzielona. U dołu znalazły się dwa otwory zakryte klapami. Kompostowniki plastikowe firmy Ekobat tworzone są z polipropylenu, który jest w 100% nadający się do recyklingu. 

Zalety
produkt polski
nadający się do recyklingu
łatwy montaż
Wady
wysoka konstrukcja utrudni ładowanie roślin niskim osobom

Kompostownik modułowy termo 800L dwukomorowy, czarny

Kompostownik modułowy termo 800L dwukomorowy, czarny

Ten kompostownik plastikowy posiada specjalne otwory w ściankach bocznych, które umożliwiają prawidłowy proces kompostowania. Czarna konstrukcja składa się z dwóch komór posiadających górne pokrywy, a także dolne klapy do wyciągania zawartości. Kompostownik termiczny zajmie nam 72x135cm powierzchni ogrodu i waży ok. 10kg. To dobry kompostownik dwukomorowy w cenie ok. 200zł.

Zalety
odporność na warunku atmosferyczne
2 komory
łatwość montażu
Wady
wykonany ze specjalnego plastiku powinien zapewnić wytrzymałość, jednakże nie każdemu przypadnie wizualnie do gustu

Kompostownik modułowy termo PRO-IKLM1200C-S411 1200L trzykomorowy, czarny

Kompostownik modułowy termo PRO-IKLM1200C-S411

To największy kompostownik do ogrodu w naszym zestawieniu. Jego pojemność to łącznie aż 1200l. Konstrukcja dzieli się na 3 komory, z których każda posiada swoją górną pokrywę oraz dolną klapę. Otwory boczne zapewniają odpowiedni przebieg procesu kompostowania, a także dostarczają wodę. Szerokość całego produktu to niemal 2 metry. Jest to świetny model do dużych ogrodów.

Zalety
duża pojemność
wysokość 83cm umożliwiająca korzystanie z niego także przez mniejsze osoby
dobry stosunek pojemność/cena
Wady
nie wszystkim przypadnie wizualnie do gustu, poprzez przystępną wysokość zajmuje więcej miejsca wzdłuż

Kompostownik mrozoodporny COMPOGREEN 380L czarny

Kompostownik mrozoodporny COMPOGREEN 380L czarny

Niewielki kompostownik ogrodowy to rozwiązanie w sam raz do małego ogrodu. Ten model ma pojemność 380l i zajmuje stosunkowo niewiele miejsca. Jego podstawa ma kształt kwadratu o boku 72cm. Wysokość to natomiast 83cm. Czarny kolor tworzywa sztucznego, z którego został wykonany ten produkt, dobrze wpasuje się do każdego zagajnika. Waga to 7kg, a cena wynosi ok. 100zł.

Zalety
zajmuje niewiele miejsca
dobra estetyka
system nawadniania
Wady
cienkie ścianki
delikatna konstrukcja, którą łatwo uszkodzić

Kompostownik COMPOTHERMO PROSPERPLAST IKB900 900l zielony

Kompostownik COMPOTHERMO PROSPERPLAST IKB900 900l

 Ten kompostownik na działkę firmy Prosperplast to jednokomorowy zbiornik o pojemności 900l. Wyróżnia się konstrukcją wykonaną z podwójnych ścian, które zapewniają maksymalną izolację i optymalną temperaturę. Podwyższona jest także odporność na uszkodzenia. Podstawa ma kształt kwadratu o boku 101cm. Wysokość kompostownika to 128cm. Zielony kolor dobrze wpasuje się do każdego ogrodu. Cena wynosi natomiast 450zł.

Zalety
dobra jakość wykonania
podwójne ściany
Wady
wysoka cena
niewielkie otwory na deszczówkę

Kto może mieć kompostownik? Czy istnieją jakieś ograniczenia? 

Kompostownik może zakupić każdy i nie ma na to żadnych ograniczeń. Co więcej, w niektórych gminach za kompostowanie odpadów można otrzymać ulgę na wydatki związane ze zbiórką odpadów. W pewnych miejscach istnieje możliwość otrzymania kompostownika na koszt gminy, w której się zamieszkuje. Zwykle jednak wiąże się to z rezygnacją z możliwości oddawania odpadów zielonych. Szczegółowe informacje z pewnością znajdziemy na stronie internetowej gminy, w której zamieszkujemy.

Jakie są rodzaje kompostowników DIY? 

Kompostownik można kupić, ale łatwo także zrobić go samemu. Konstrukcja kompostownika jest na tyle prosta, że do jej zbudowania powinny nam wystarczyć stare, wysłużone i niepotrzebne nam przedmioty takie jak opony, palety czy deski. W tym rozdziale przedstawiamy, jak z tych oraz innych elementów zrobić solidny i funkcjonalny kompostownik na działkę.

Kompostownik z palet  

To jedna z najłatwiejszych do samodzielnego stworzenia opcji, a zarazem bardzo tania. Ceny euro palet zaczynają się już od kilkunastu złotych. Do stworzenia całej konstrukcji wystarczy nam 5-6 palet, w zależności od tego czy chcemy mieć górną klapę, czy nie. Kompostownik z palet złożymy używając kątowników i wkrętów do drewna, a do przymocowania górnej klapy przydadzą się dwa duże zawiasy. Dobrym pomysłem byłoby szczelniejsze okrycie klapy. Mogą do tego posłużyć panele drewniane czy np. plexi. Wadą tego rozwiązania jest przeciętna trwałość kompostownika. Palety nie są zabezpieczane przed działaniem czynników atmosferycznych, a ich stan po pewnym czasie może ulec pogorszeniu.

Kompostownik z opon 

Innym prostym rozwiązaniem jest wykonanie kompostownika ze zużytych opon samochodowych. Musimy mieć jednak na uwadze, że jego pojemność będzie stosunkowo niewielka. Opony łączymy razem ze sobą za pomocą śrub oraz nakrętek. Wcześniej musimy wykonać otwory na łączenia, do czego możemy użyć np. wiertarko-wkrętarki wyposażonej w wiertła. Przyda się nam ona również do wykonania dziur po bokach. Po złączeniu ze sobą 3-4 opon uzyskamy niewielki, jednak bardzo wytrzymały na warunki atmosferyczne, kompostownik otwarty.

Kompostownik z desek 

To bardzo estetyczne rozwiązanie, które doskonale zgra się z wyglądem całego ogrodu. Drewniane deski są dużo trwalsze niż palety, a ich wymiar możemy dobrać dowolnie do naszych potrzeb. Wnętrze kompostownika powinno zostać zaimpregnowane, co zapewni długotrwałość. Prostym sposobem na stworzenie kompostownika z desek jest wykonanie 4 nacięć w każdym elemencie. Po dwa przy każdym z końców deski. Dzięki temu wszystkie elementy łatwo nałożymy na siebie, pozostawiając szpary między nimi, które ułatwią wentylację.  

Kompostownik murowany

To najtrwalszy wariant, jednak i najtrudniejszy w rozebraniu i niemożliwy w przestawieniu. Wykonanie murowanych ścian z cegieł, kamieni czy betonu zajmie więcej czasu niż w przypadku pozostałych opcji. Proces kompostowania w murowanym kompostowniku zajmie także najwięcej czasu. Podczas budowy pamiętajmy o wykonaniu otworów w ścianach bocznych. Kompostownik murowany to jednak bezapelacyjnie najtrwalsza opcja.

kompostowniki rodzaje

Kompostownik do ogrodu - czy to dobry pomysł? 

Kompostownik znacznie ułatwia zachowanie czystości i porządku w ogrodzie. Możemy wrzucić do niego skoszoną trawę, resztki roślinne, odpady kuchenne, a nawet popiół. Dzięki kompostownikowi zaoszczędzimy na wywozie śmieci. Ponadto uzyskujemy dzięki niemu naturalny nawóz, który przyspiesza wzrost roślin. Kompostownik blisko domu to zatem jedna z obowiązkowych pozycji w ekologicznym gospodarstwie.

Kompostownik gdzie postawić?

Miejsce, w którym ustawimy nasz kompostownik  ogrodowy, musi cechować się dostępem do gleby, która umożliwi wymianę wilgoci. Ustawianie kompostownika na kostce brukowej czy betonie może sprawić, że w pojemniku nagromadzi się zbyt dużo wilgoci, co spowolni lub zatrzyma proces kompostowania. Równie istotne jest wybranie miejsca, które jest w cieniu. Zbyt wysoka temperatura wewnątrz kompostownika spowoduje wysuszenie zawartości i przerwanie procesu rozkładu materii organicznej. Dobrym wyborem byłoby umieszczenie pojemnika pod drzewem. Latem liście ochronią zbiornik przed zbytnik nagrzaniem, a późniejszą jesienią, kiedy liści już nie będzie, słońce lekko nagrzeje zawartość kompostownika.

Kompostownik jak zrobić? Porady na kompostownik DIY 

Stworzenie kompostownika wcale nie musi być trudne! W bardzo prosty sposób możemy wykonać funkcjonalny kompostownik z różnych, niepotrzebnych nam rzeczy. Kompostownik z opon lub palet będzie spełniał swoją funkcję, jednak nie będzie zbyt estetycznym elementem ogrodu. Bardzo dobrym wyborem jest wykonanie kompostownika z desek. Te możemy połączyć ze sobą np. za pomocą metalowych, wbitych w ziemię prętów z uchwytami, do których przykręcimy deski. Można także wykonać kompostownik z desek bez używania elementów metalowych. Deski możemy ponacinać w taki sposób, aby można je było powkładać naprzemiennie jedna w drugą pod kątem 90 stopni. Przy odpowiedniej precyzji uzyskami estetyczną, stabilną konstrukcję.

jak prowadzić kompostownik

Kompostownik jak prowadzić? Jakie są zasady? 

Kluczem do uzyskania idealnego kompostu jest stworzenie kilku odpowiednich warstw materiałów w pojemniku. Na samym dnie powinny się znaleźć rozdrobnione gałęzie i torf lub zeszłoroczny kompost czy ziemia ogrodowa. Będzie to warstwa pochłaniająca składniki mineralne, które spływają z góry wraz z wodą. Gałęzie będą stanowiły natomiast warstwę drenującą. Usypanie tych składników na wysokość 20-40cm sprawdzi się najlepiej. Wyżej możemy stosować dowolność w układaniu materiałów. Warto jest co kilkadziesiąt centymetrów wsypywać ziemię, która dobrze wchłonie wodę wraz z solami mineralnymi.  W przypadku długiego okresu suszy powinniśmy samodzielnie dostarczyć do kompostu wody, a podczas długich opadów przykryć go np. folią lub liśćmi. Zawartość pojemnika powinna mieć odpowiednią wilgotność, której zbyt duża lub zbyt mała wartość spowolni lub zatrzyma działanie procesów rozkładu. 

Kompostownik co wrzucać? Co można a czego nie wolno? Jak przyspieszyć kompostowanie?

Do kompostownika, w celu przyspieszenia działania procesu rozkładu, możemy wrzucić różne substancje organiczne takie jak młode chwasty, rumianek czy mniszek lekarski. Dobrym pomysłem jest dołożenie dżdżownic lub odchodów zwierząt hodowlanych np. kur. Do wnętrza pojemnika nie powinniśmy natomiast wkładać dojrzałych chwastów, gdyż mają nasiona. Te przetrwają długi okres i podczas rozprowadzania uzyskanego po pewnym czasie kompostu wprowadzimy do naszej ziemi nowe nasiona chwastów. Dodanie niespożytego mięsa sprowadzi natomiast do naszego kompostownika zwierzęta takie jak szczury. Do pojemnika możemy wrzucać popiół, ale jeśli planujemy w przyszłości wykorzystać kompost do nawożenia roślinności, to musi być to popiół po drewnie.  

Kompostownik preparaty

Kompostownik preparaty - czy potrzeba specjalnych dodatków do kompostowników? 

Aby przyspieszyć proces powstawania kompostu, możemy zakupić odpowiedni preparat do kompostownika. Naturalny proces rozkładu zajmuje zwykle kilka miesięcy. Odpowiedni środek pozwoli znacznie go skrócić. Preparaty te wspomagają kompostowanie, gdyż zawierają wapń oraz bakterie pomocnicze w tym procesie. Jeśli nie znajdują się w nich składniki pochodzenia azotowego, to nie są także szkodliwe dla roślin, które w przyszłości przykryjemy nawozem. Preparaty wspomagające kompostowanie nie są sztucznymi nawozami, gdyż działają w sposób naturalny. Odpowiednie środki to jednak nie wszystko. Do przyspieszenia kompostowania konieczne jest utrzymanie odpowiedniej wilgotności oraz okresowe przerzucenie zawartości pojemnika w celu dostarczenia tlenu do składników kompostu. 

Kompostownik wady i zalety 

Domowy kompostownik to doskonały sposób na naturalne wytwarzanie nawozu do roślin, a także ekologiczne pozbywanie się odpadów organicznych, wskutek czego zaoszczędzimy na wywozie śmieci. Wytworzenie kompostu nie jest trudne, a sam pojemnik zwykle jest łatwy w składaniu. Wymaga on jednak pewnej ilości miejsca w ogrodzie, które powinno cechować się równością podłoża, dostępem do gleby oraz odpowiednim zacienieniem. Co pewien czas powinniśmy także kontrolować wilgotność zawartości pojemnika i w razie potrzeby zmieniać ją poprzez nawadnianie lub okrywanie kompostownika. Kompostownik ogrodowy jest często dużym pojemnikiem, który może nie komponować się estetycznie z resztą ogrodu.

Zalety
naturalne wytworzenie nawozu
łatwe pozbywanie się odpadów organicznych
łatwy w utrzymaniu
łatwy w złożeniu
Wady
wymaga równego, odpowiednio zacienionego podłoża
wymaga kontrolowania poziomu wilgoci
w razie potrzeby konieczne jest jego nawadnianie lub osuszanie
może źle się komponować z wystrojem ogrodu

Jaki kompostownik wybrać - podsumowanie 

Kompostowniki to bardzo praktyczne pojemniki, które ułatwiają nasze życie, a także pomagają poprawić stan naszego ogrodu. Odpowiednio utrzymywany kompostownik efektywnie rozłoży nasze odpady, dzięki czemu zmniejszą się koszty związane z wywożeniem śmieci. Co więcej, nawóz otrzymany w procesie kompostowania jest w pełni naturalny oraz bardzo skuteczny. Włożona przez nas praca sprawi, że w naszym ogrodzie wyrosną piękne, bujne kwiaty oraz zdrowe i dorodne warzywa.

Subscribe
Powiadom o
guest
2 komentarzy
Oldest
Newest Most Voted
Inline Feedbacks
View all comments
alek5789
alek5789
4 lat temu

mam kompostownik zamknięty i chyba wolałbym obrotowy
słyszał ktoś, że szybciej tam zachodzą procesy kompostujące?

Dominika
Dominika
3 lat temu
Reply to  alek5789

Prawdę powiedziawszy pierwszy raz słyszę, żeby kompost robił się szybciej w takim kompostowniku. Ja mam zabudowany plastikowy kompostownik z Dom i Woda i kompost robi się w dobrym tempie jak na moje potrzeby.

Zamknij