Ułożenie sztućców na stole i na talerzu – zasady savoir-vivre

Zdarza Ci się podczas nakrywania stołu mieć cień wątpliwości, czy na pewno wszystko leży po odpowiedniej stronie? Czy będzie to najbardziej funkcjonalne ułożenie dla siedzących przy stole? Czy wszystkie zasady savoir-vivre zostały spełnione? Po przeczytaniu tego artykułu przestaniesz się wahać, a Twój stół będzie zawsze perfekcyjnie wyglądał. Odświeżymy wiedzę z tej dziedziny, by nakrywanie stołu stało się czystą przyjemnością. Odpowiednie rozłożenie sztućców jest bowiem gwarancją komfortu zarówno dla gospodarza, jak i dla gości. A swym wyglądem umila wspólne biesiadowanie przy stole. Życzymy miłej lektury, która z pewnością zaowocuje zawsze pięknie nakrytym stołem.

1. Nakrywanie do stołu - pierwszy etap savoir-vivre

Na początek mała dawka wiedzy. Savoir-vivre w dosłownym francuskim tłumaczeniu oznacza ,,znajomość życia'' (savoir znaczy wiedzieć, a vivre żyć). Jest jednym z wyznaczników kultury osobistej człowieka. Obejmuje także kwestię zachowania się w szczególnych sytuacjach. A oprócz tego uczy sztuki nakrywania do stołu i przyjmowania gości. Pierwsze, na czym powinniśmy się skupić, jeśli chodzi o układanie sztućców to, aby nasza zastawa pochodziła z jednego kompletu, gdyż rozkompletowane sztućce wyglądają co najmniej mało elegancko. Drugą kwestią jest oczywiście dokładne ich wypolerowanie, bo uważamy, że nic tak nie może zniszczyć pierwszego wrażenia, czy też odebrać apetyt, jak brudne sztućce. Jeśli zabrudzenia są znaczące, to polecamy zalać sztućce gorącą wodą z dodatkiem octu. Ocet magicznie sprawi, że wypolerowane sztućce, a także szklanki i kieliszki, będą lśnić!

W miejscu centralnym ma znaleźć się oczywiście talerz obiadowy. Odległość od środka jednego talerza do środka talerza leżącego obok ma wynosić co najmniej 80 cm. Zapewni to komfortowe jedzenie, a goście nie będą przeszkadzać sobie nawzajem. Na nim, według kolejności podawania dań, umieszcza się talerz do przystawki czy talerz głęboki na zupę.

Złożoną serwetkę kładziemy na podtalerzu, z jego lewej strony, nad nim lub ewentualnie w kieliszku. Mamy do wyboru szereg pomysłów na złożenie serwetki: wachlarz, morska róża, koperta, rulon, piramida, czapka biskupa czy też… królik! Savoir-vivre nie musi być nudny!

2. Ułożenie sztućców na stole - zasady savoir vivre

Sztućce układamy po obu stronach talerza w kolejności, w jakiej będą podawane dania. Częstym błędem, który popełniamy podczas nakrywania do stołu, prawdopodobnie wynikający z lenistwa, jest kładzenie wszystkich sztućców na serwetce po jednej stronie talerza. Jeśli na daną okazję zaplanowałaś więcej niż 3 potrawy, wg zasad savoir-vivre, niestety nie możesz dołożyć kolejnych par sztućców do nakrycia, a podawać je razem z daniem.

Ułożenie sztućców od lewej strony talerza:

serwetka umieszczona z lewej strony zastawy, widelec do przystawki, widelec do ryb, widelec do dania głównego.

Ułożenie sztućców od prawej strony talerza:

nóż do dania głównego, nóż do ryb, nóż do przystawki, łyżka do zupy.

Według zasady savoir-vivre, mówiącej o kolejności podawanych dań: najbardziej od zewnątrz jest łyżka, następnie sztućce do przystawki, potem do dania rybnego i najbliżej talerza znajdują się sztućce do ostatniego - dania głównego. Odległości pomiędzy poszczególnymi sztućcami powinny wynosić około 3 cm. Przypominamy, łyżkę należy kłaść miseczką do dołu, a nóż zawsze skierowany ostrzem w stronę talerza, nigdy na zewnątrz.

Teraz czas na ułożenie sztućców deserowych, które zostają często pominięte podczas nakrywania do stołu. Powinny znaleźć się u góry talerza ułożone równolegle do krawędzi stołu. Widelczyk z ząbkami po stronie prawej, a łyżeczka nad nim z miseczką po stronie lewej. Po zjedzeniu dania głównego talerz zostanie zabrany, a w jego miejsce jest zobowiązany pojawić się talerz deserowy.

Talerz do pieczywa wraz z nożykiem do pieczywa umieszczamy na wysokości sztućców do deseru, po ich lewej stronie. Po prawej stronie na wysokości sztućców deserowych znajdą się kolejno szklanka do wody, kieliszek do wina czerwonego, kieliszek do wina białego i najbliżej krawędzi stołu znajdować się będzie filiżanka wraz ze spodkiem i leżącą na nim łyżeczką.

Zobacz także: Rodzaje kieliszków - lekcja savoir vivre. Jak serwować alkohole?

3. Ułożenie sztućców na talerzu po skończeniu posiłku - zasady savoir vivre

Czy ktoś zna wszystkie odpowiedzi na pytanie, jak odkładać sztućce po jedzeniu? Istnieje kilka wariantów odkładania sztućców wg zasad savoir-vivre, które są podpowiedzią dla gospodarza lub kelnera. W ten sposób będziemy wiedzieć, kiedy można zabrać gościom talerz po posiłku i tym samym nie popełnić faux pas (z francuskiego gafa, nietakt). Zapewniamy tym wygodną komunikację bez użycia zbędnych słów i krępujących pytań, pomiędzy gościem, a gospodarzem. Oto przed wami 4 zasady odkładanie sztućców po posiłku:

-Przerwa w jedzeniu

Sztućce układacie na talerzu na godzinie 8 i 16 (po lewej stronie widelec, a po prawej nóż). Jednak należy zwrócić uwagę czy nie są one skrzyżowane. Oznaczałoby to wówczas prośbę o dokładkę. Jeśli ktoś odchodząc od stołu, położył serwetkę po lewej stronie nakrycia, przy takim ustawieniu sztućców, z pewnością oznacza to pauzę i nie należy zabierać talerza.

-Proszę o podanie kolejnego dania

Skrzyżowanie widelca (leżącego pionowo) z nożem (leżącego równolegle do krawędzi stołu) i tworzących kąt prosty, oznacza prośbę o podanie kolejnego dania z menu.

-Było pyszne

Ułożenie sztućców na talerzu równolegle do krawędzi stołu w kolejności nóż i od wewnętrznej strony stołu widelec skierowane w prawą stronę ostrzem i ząbkami sygnalizuje w zasadach savoir-vivre aprobatę względem kuchni. Jest to pochwała dla szefa kuchni i informacja o zadowoleniu naszych kubków smakowych.

-Nie smakowało mi

W tym wypadku, wg zasad savoir-vivre, powinno się ułożyć sztućce na godzinie 7 i 17 i włożyć ostrze noża w zęby widelca.

-Chcę tu wracać

Jest to ułożenie sztućców, gdy widelec znajduje się na nożu i są na godzinie 5. Informujecie o zaspokojeniu swoich potrzeb kulinarnych i o pewnym ponowieniu wizyty.

-Dziękuję, skończyłem

W tym wypadku należy ułożyć sztućce równolegle do siebie na godzinie 17. Jest to sygnał, że można zabrać talerz.

Ciekawostka: Istnieje także zasada savoir-vivre, o której warto pamiętać, która mówi, że nóż i widelec raz oderwane od stołu nigdy więcej nie powinny go dotykać. Wówczas widelec i nóż powinny zawsze spocząć na talerzu.

Zobacz także: Ranking sztućców - na co zwrócić uwagę?

Znajomość oraz stosowanie zasad savoir-vivre mówi o dobrym wychowaniu człowieka. A jak wiadomo, dobre maniery są zawsze pozytywnym sygnałem dla ludzi wokół. Dodatkowo wyznajemy nimi szacunek, dostosowanie do obowiązujących reguł obyczajowych i okoliczności. Obejmuje zarówno życie prywatne, jak i zawodowe. „Wiedzieć jak żyć" to także bycie punktualnym, tolerancyjnym czy… naturalnym! W imię powiedzenia „Etykieta usztywnia tylko tych, którzy jej nie znają!". Dlatego zachęcamy do przyswojenia zasad savoir vivre również przy stole i zwracania uwagi na ułożenie sztućców. Dzięki nim będziemy definiowani jako osoby o wysokiej kulturze osobistej, w których towarzystwie, przyjemnie jest przebywać.