Rodzaje kieliszków wg savoir-vivre. Jak serwować alkohole?

Różne rodzaje kieliszków służą jak najlepszemu wyeksponowaniu alkoholów oraz dopasowaniu do uroczystości, jak i potrawy. Najwięksi entuzjaści kieliszków, twierdzą nawet, że jakość materiału i wykonania kieliszków ma wpływ na smak naszych trunków. Łatwo się jednak w tym pogubić i popełnić foux pas. W tym artykule podpowiemy Ci, jak podawać alkohole w odpowiednim szkle barmańskim. W jakich lampkach pić białe wino, nalewki, a w jakich koniak czy owocowe drinki? Pamiętajmy, że im lepiej dobrane szkło, tym lepsze wrażenie wywoła w gościach. 

Rodzaje kieliszków wg savoir vivre

Wiedza sommeliera, mimo że na co dzień nie jest zbyt mocno egzekwowana, pozostaje bardzo cenna. Zmienia oblicze smakowe każdego spotkania, będąc swoistą wisienką na torcie. Dobrze dopasowany trunek do potrawy lub idealnie skomponowany drink według gustu zamawiającego, skutecznie uświetniają wrażenia. Wznosi degustację na wyżyny smaku i skupia na szczególe. Zanim złapiemy się za korkociąg i otworzymy kolejną butelkę wina bez polotu, posiądźmy podstawową wiedzę savoir-vivre na temat serwowania napojów alkoholowych. 

Rodzaje kieliszków do wina czerwonego 

Zacznijmy od najbardziej popularnego szkła barowego. Kieliszki powinny być cienkie, zwężające się ku górze, z nóżką, o pojemności 180-300 ml i co najważniejsze... przeźroczyste. Dzięki temu umożliwi nam to ocenę koloru i klarowności wina. Savoir-vivre mówi, iż kieliszki do wina czerwonego powinniśmy trzymać za kielich bądź za nóżkę. Istnieje zasada, że im szlachetniejsze wino, tym powinniśmy je podawać w większych, bardziej pękatych kieliszkach. Te o większej pojemności napełniamy do 1/3, by łatwe było zamieszanie trunkiem i wydobycie z niego aromatu. O mniejszej pojemności do maksymalnie 2/3. Wyjątkiem jest burgund, który wymaga dużego kieliszka z pękatą czaszą i długą nóżką. Jeśli potrzebujemy kieliszków na bardziej eleganckie uroczystości możemy wybrać te kryształowe lub z finezyjnymi zdobieniami. Karafki do wina, które czasem możemy spotkać w restauracjach, służą napowietrzeniu wina. 

Kieliszki do wina białego 

Kieliszki do wina białego mają pojemność od 80 do 150 ml. Jest on mniejszy i smuklejszy od kieliszka do wina czerwonego, a jego nóżka jest wyższa. Jego bardziej strzelisty kształt wynika z tego, że ma za zadanie przenosić aromat wprost do nozdrzy, gdyż wino białe jest delikatniejsze i słabiej wyczuwalne. Kieliszki trzymamy za nóżkę i napełniamy je po posiłku nie więcej niż do połowy. Rodzaje kieliszków do wina czerwonego i białego różnią się między sobą również w zależności od szczepu i mocy wina. 

Kieliszki do wody 

Ku zdziwieniu zapewne niejednego z was: tak, wodę też powinno się podawać w kieliszku. Czasza powinna być osadzona na stosunkowo niskiej nóżce, która jest dość pojemna. Choć spotyka się je i w mniejszych, jak i większych wariantach. Kieliszki do wody, inaczej goblety, nie mają konkretnie zdeklarowanego kształtu czaszy. Może być on pękaty (lecz obłość jest nieco delikatniejsza od kieliszków do wina) lub też kwadratowy. Goblet powinien być przeźroczysty, jednak w tym wypadku może być to szkło barwione. 

Rodzaje kieliszków do win deserowych oraz do apereitif’u 

Aperitif pijemy przed posiłkiem, a wina deserowe: sherry, wermut, porto po posiłku. Trunki (oprócz sherry, które najlepiej podawać schłodzone) podajemy w temperaturze pokojowej. Wizualnie przypominają kieliszki do wina czerwonego, lecz ich gabaryty są nieco mniejsze. Ich pojemność wynosić 200 ml. Kieliszki napełniamy alkoholem najwyżej do połowy i trzymamy je za nóżkę. 

Kieliszki do szampana

Kiedyś znany jako pucharek, a teraz posiada charakterystyczny strzelisty design. Zmiana kształtu kieliszków do szampana z gustownego pucharka na elegancki kłos, wyszła nam jednak na dobre. Dzięki temu aromat szampana, jak i obecne w nim bąbelki, dłużej będą dłużej cieszyć nasze kubki smakowe tworząc harmonijną całość. Savoir-vivre wskazuje, że najlepiej trzymać go za nóżkę i napełniać do ¾ wysokości. Nie dojdzie wtedy do rozgrzania trunku, a tym samym rozgazowania. Są bardzo cienkie i delikatne. 

Rodzaje kieliszków do wódki

Cechują się największym wachlarzem form. Występują w wersji z nóżką, jak i bez. Kieliszki na nóżce - możesz w nich serwować wódki smakowe i gatunkowe, ale nie wódkę czystą. Warto w tym momencie zaznaczyć, że wódki gatunkowe podajemy w temperaturze pokojowej, a czyste mocno zmrożone. Pojemność kieliszka do wódki waha się od 30 do 60 ml i napełniamy je niemalże do końca - tak, aby pozostało od 3 do 5 mm. 

Kieliszki do koniaku i brandy 

Są to kieliszki na krótkiej nóżce i pękatej czasze. Powinien być wykonany z przeźroczystego szkła, aby degustowany alkohol można było wizualnie ocenić i skonstruować charakter trunku. Kieliszki do koniaku wyglądają, jak kwiat tulipana, gdyż są zwężone ku górze. Dzięki takiej budowie koncentrują i zatrzymują aromat. Koniak to alkohol, który wymaga stałego podgrzewania, dlatego kieliszek trzymamy za czaszę, co powoduje lekkie ogrzanie trunku i jeszcze większe wydzielanie aromatu. Wg savoir-vivre powinniśmy nalewać do kieliszka do brandy jedynie około 20-40 ml. 

Kieliszki do likieru

 Są to jedne z najbardziej delikatnych kieliszków. Wykonane są z cienkiego szkła, dumnie prezentując się na subtelnej nóżce, którą trzymamy, rozkoszując się trunkiem. Napełniamy je do połowy kieliszka. Owe kieliszki możemy także stosować do już wcześniej wspomnianych wódek smakowych i gatunkowych. 

Kieliszki do martini

Są to jedne z najbardziej efektownych i eleganckich kieliszków. Każdy je kojarzy z oliwkami, starymi filmami i obecnymi tam pięknymi kobietami popijającymi właśnie martini. Są to oczywiście te charakterystyczne kieliszki w kształcie stożka na wysokiej nóżce. Do serwowania martini często cienkie brzegi czaszy dekoruje się cukrem, a do środka dorzuca się oliwkę na wykałaczce lub egzotycznego kwiatka. Kieliszki do martini wpisują się w grupę tzw. Short drinków, czyli tych sporządzonych z samych alkoholi. Najczęściej występują one właśnie w postaci rozszerzającej się ku końcowi czaszy. Podczas napełniania pamiętajmy, aby do krawędzi pozostał przynajmniej centymetr. 

Kieliszek do margarity

Na pierwszy rzut oka można go pomylić z kieliszkiem do maritini, jednak oprócz długiej nóżki i stożkowatego kształtu posiada wklęśnięcie na środku czaszy. W tym kieliszku powinna być serwowana jedynie margarita z charakterystyczną solą na rantach szklanki, która urozmaica i wzmacnia smak trunku. 

Rodzaje szklanek do alkoholu

Rodzaje szklanek do piwa

Szklanki do piwa występują nie tylko w postaci dużych i ciężkich kuflów. Kufle bowiem przeznaczone są do porterów, jasnych lagerów, koźlaków i czeskich pilznerów. 

Szklanka Stange z kolei służy piwom jasnym, delikatniejszym. Przypomina szklankę collinsa, jednak jej dno jest bardziej zaokrąglone.

Kolejna jest szklanka do piwa typu Weizen, która jest wysoka i obła przy górnej krawędzi. Stosowana przede wszystkim do piwa pszenicznego.

Pilsner Flute, wąska i wysoka szklanka lekko rozchylająca się ku górze, jak sama nazwa wskazuje, stosowana jest do pilznerów. 

Do piw smakowych, radlerów i lagerów owocowych idealna będzie French Jelly Glass z bocznymi wyżłobieniami.

Ostatnią pozycją są szklanki pintowe. Dawniej, piwo w Ameryce, jak i Wielkiej Brytanii zamawiało się na pinty. Jedna pinta wynosiła 473 ml (amerykańska) lub 568 (brytyjska). Szklanki pintowe dzielimy na Shaker Ameerican Pint, Nonic British Pint oraz Irish Imperial Pint. Są to szklanki o podanych wyżej pojemnościach z lekkimi zaobleniami w przypadku Nonic i Irish Pint lub proste – American Pint. Stosowane są zazwyczaj do piw z gatunku Ale (to nie błąd, dla jasności piwa Ale to jasne piwa o bogatym smaku i aromacie, zaliczające się do rodziny piw fermentacji górnej). 

Szklanki do piwa występują w postaci bardzo wysokich kieliszków na nóżce z przewężeniem mniej więcej w 1/5 wysokości czaszy. Dzięki temu pozwala to na zbieranie się piany, jak i ruch bąbelku od dołu do góry. 

Rodzaje kieliszków do piwa

Pokale do piwa to bardziej wytworna i subtelna wersja. Kieliszki do piwa stosowane są zwykle do ciemnych lagerów, koźlaków i pilznerów.

Goblet, tym razem nie do wody – nieco mniejszy, z krótszą nóżką i rozchylający się ku górze, powinien serwować piwa belgijskie, ale także Ale oraz IPA.

Rodzaje kieliszków do piwa także goszczą w szeregach kieliszek do piwa typu Snifter, który przypomina kieliszek do koniaku, służy do podawania wyrazistych i najczęściej aromatycznych piw, jak Stout czy Pale Ale.

Skoro jesteśmy przy wyrazistych piwach, kolejnym kieliszkiem do piw jest Tulip. Oczywiście, nie mylicie się, kształtem przypomina tulipana z rozszerzającymi się końcami. Najczęściej podaje się w nim piwa typu Ale.

Dla koneserów ciężkich piw o złożonym bukiecie będzie wymagane szkło degustacyjne z prawdziwego zdarzenia. A jest nim bardzo efektywne Teku.

Zobacz także: Zioła do kuchni - w doniczce i ogrodzie

Szklanki do whisky 

Niska przeźroczysta szklanka, w kształcie walca lub prostopadłościanu, wykonana z grubego szkła o jeszcze grubszym dnie to właśnie szklanka do whisky old fashioned. Kształt ten umożliwia nam dostęp do bukietu aromatów podczas degustacji trunku, a grube dno zabezpiecza trunek przed nadmiernym ogrzaniem. Szklanka ma około 250 ml pojemności i napełniamy ją whisky do ¼ wysokości. W kwestii drinków mówi się, że proporcje powinny wynosić ¾. Serwować w nich można także bourbon oraz drinki i koktajle z innych alkoholi, które podawane są na kostkach lodu. 

Innym rodzajem szklanki do whisky czy drinków white russian to tumbler. Charakterystyczna jest w serwowaniu także bourbona i drinków na kostkach lodu. Ma grube dno, jednak jej kształt jest nieco subtelniejszy, gdyż jest on w formie cylindra. 

Szklanki do long drinków 

Są to kieliszki, które stosuje się w drinkach tzw. alkoholi rozcieńczanych, ale także do podawania napojów gazowanych. Najpopularniejsze z nich to wąski, prosty i wysoki collins oraz podobny highball z bardziej pękatym dnem. Ich pojemność wynosi od 150 do 350 ml. Należy zostawić minimum 2 cm podczas napełniania. 

Collins – wysoka, prosta, wąska szklanka, z dość grubym dnem, wykonana z dość cienkiego szkła z przeznaczeniem na równie prostego drinka o nazwie Tom Collins, który składa się z ginu, soku z cytryny, soku z limonki, syropu cukrowego i wody gazowanej. 

Highball - stosowany jest najczęściej do drinka Cuba Libre składającego się z białego rumu, coli i limonki. 

Hurricane – stosowany do pina colady, która jest na bazie białego rumu, likieru kokosowego i soku ananasowego. Znajdzie również zastosowanie do innych mrożonych drinków i koktajli. 

Umiejętne podanie alkoholi wg zasad savoir-vivre z pewnością doda nam pewności siebie. Tyczy się to wszystkich, nie tylko barmanów i sommelierów. Wiedza ta pomoże nam w uroczystościach, w których jesteśmy gospodarzem, ale także gościem: na weselu, na eleganckim bankiecie czy też spędzamy sylwestra na organizowanym balu lub zostaliśmy zaproszeni przez szefa na wykwintną kolację. Gdy wiesz, jakie rodzaje kieliszków i szklanek należy serwować do danego alkoholu często będziesz miał też okazje by zabłysnąć swoimi dobrymi manierami i słownictwem. Należy pamiętać, że szklanki i kieliszki to część zastawy, gdzie każdy element ma swoje specyficzne zastosowanie. Nie służą jedynie, jako naczynie do spożywania wody, ale również do eksponowania i prawidłowego degustowania trunków. Co więcej, nie wpływają na nas jedynie wizualnie, bowiem kształtują one także smak i aromat zaserwowanego nam alkoholu.

Zobacz także: Ułożenie sztućców na stole i talerzu - zasady savoir vivre.

Ciekawostką jest, że kształt kieliszków dostosowany jest do receptorów smaków, do których ma trafić dany alkohol. Oznacz to, że strumień trunku wpływający do naszej jamy ustnej w pierwszej kolejności chwili spotyka się z odpowiednimi receptorami smaku.