Jednym z ważniejszych etapów przed rozpoczęciem budowy domu, jest wybór projektu. To od niego zależy koszt całego przedsięwzięcia oraz czas realizacji. Odpowiednio dobrany projekt przyczyni się do komfortu podczas codziennego mieszkania w nowym domu. Co warto wiedzieć przed kupnem projektu? Czytaj dalej.
Gotowy projekt domu a indywidualny — na który powinniśmy się zdecydować?
Zacznijmy od podstaw, mamy do wyboru dwa rodzaje projektów, powtarzalne oraz te robione indywidualne pod klienta. Powtarzalne są to projekty gotowe o dosyć prostej i uniwersalnej konstrukcji.
Chociaż te pierwsze mogą odbiegać się od naszego wyobrażenia domu marzeń, to możemy znaleźć w nich dużo zalet m.in.:
- niska cena,
- większe prawdopodobieństwo, że podobne projekty były realizowane w przeszłości przez firmy budowlane,
- najczęściej będą dopasowane do wymogów wynikających z „zasady dobrego sąsiedztwa” (dopasowanie do już istniejącej architektury),
- łatwiejsza wycena budowy.
Projekty indywidualne pod zamówienie, chociaż są o wiele droższe to również, mają kilka zalet, których nie znajdziemy w projektach powtarzalnych:
- możemy bardziej dopasować projekt do naszych potrzeb,
- okaże się niezbędny, jeżeli nasza działka ma nieregularne wymiary, lub jest objęta ochroną przyrody.
Wybieramy — tani dom w budowie i tani projekt domu.
Jeżeli uzyskanie jak najniższego kosztu jest dla nas priorytetem i możemy zgodzić się na kompromisy, aby uzyskać niższą cenę, warto zastosować się do niżej wymienionych zasad:
- oprzeć projekt na prostej bryle np. prostokącie, nie tylko koszty budowy będą niższe, ale również koszty ogrzewania takiej konstrukcji,
- uwzględnić ile tak naprawdę potrzebujemy miejsca, warto zastanowić się, ile członków będzie mieszkało (optymalna wielkość dla czteroosobowej rodziny mieści się w granicach 130-160 m2),
- dach powinien mieć prostą konstrukcję najlepiej dwuspadową, chociaż dachy wielospadowe kuszą swoim atrakcyjnym wyglądem to, zamiast tego możemy zastosować na poddaszu lukarny, wychodzą taniej, ale też urozmaicają wygląd dachu. Warto wiedzieć, że dach o bardziej skomplikowanej budowie, przyczynia się do powstania wielu skosów, przy tym zmniejszając całkowitą część użytkową,
- zastanówmy się, czy piwnica jest nam niezbędna, jej wybudowanie wiąże się z dość dużymi kosztami wynikającymi z wykopów oraz zastosowaniem odpowiedniej izolacji.
Zanim jednak zaczniemy projektowanie domu, należy wziąć pod uwagę Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego lub warunki zabudowy, dlatego, że mogą tam być zawarte wytyczne, które wykluczą nasz wymarzony projekt.
W tych dokumentach mogą być zawarte informacje nt. maksymalnej powierzchni zabudowy działki, kąta nachylenia dachu czy ilości kondygnacji budynku bądź ich maksymalnej wysokości.
Dopiero po spełnieniu tych warunków, możemy skupić się na funkcjonalności. Ile rzeczywiście potrzebujemy pomieszczeń i do jakich celów, warto zastanowić się także nad układem domu, który będzie tani w eksploatacji. Szczególnie należy wziąć pod uwagę kwestię ogrzewania. Dom oparty na prostej bryle i z prostym dachem jest o wiele tańszy w ociepleniu. Dodatkowe znaczenie ma także układ pomieszczeń względem różnych stron świata.
Najlepszy projekt domu a układ pomieszczeń
Wybierając projekt domu, należy zwrócić uwagę na ustawienie pokoi względem stron świata. Dlaczego jest to takie ważne? Jeżeli rozmieścimy pomieszczenie odpowiednio do kierunków, będzie miało to bardzo pozytywny wpływ na nasz codzienny komfort. Dla przykładu salon potrzebuje dużo dziennego światła, dlatego, że zazwyczaj przebywamy tam w ciągu dnia najwięcej.
Od strony północnej: najlepiej w tym miejscu zaplanować pomieszczenia gospodarcze, dlatego, że od tej strony wpada dosyć mało światła i co za tym idzie ciepła. W pralniach, spiżarniach czy przechowywalniach mogą być niższe temperatury. Zwłaszcza w przypadku spiżarni będzie to jeszcze na plus.
Dobrym pomysłem okaże się także umiejscowienie od strony północnej kuchni, gdyż w trakcie gotowania robi się dosyć ciepło w pomieszczeniu, więc dodatkowe podwyższenie temperatury ze światła dziennego nie jest tu wskazane. Dobrym umiejscowieniem dla kuchni może być także północny wschód, dlatego, że poranne słońce na pewno doda nam więcej energii, kiedy będziemy spożywać śniadanie.
Jeżeli nasz tryb życia powoduje, że często śpimy w ciągu dnia, umiejscowienie sypialni na północy także okaże się dobrym pomysłem. W tym przypadku nie będzie nam przeszkadzać słońce podczas popołudniowych drzemek, a chłodne temperatury sprzyjają wysypianiu się.
Od strony wschodniej: jeżeli wstajemy raczej wcześnie rano i raczej rzadko robimy w ciągu dnia drzemki, możemy umiejscowić tutaj sypialnię. Poranne słońce będzie motywować nas do wstania. Podobnie będzie z gabinetem, jeżeli pracujemy od rana, będziemy mogli pracować przy naturalnym sprzyjającym świetle.
Od strony południowej i południowo-zachodniej: tutaj warto postawić na salon, gdyż to głównie w nim będziemy najwięcej spędzać czasu, a więc ciepło i dużo naturalnego światła z pewnością będą sprzyjającymi warunkami. Co więcej, jeżeli zdecydujemy się na taras, to także jest odpowiednie miejsce. Jednak warto pamiętać, by okna do tarasu nie były jedynymi w salonie, gdyż przedłużający się dach w znacznym stopniu ograniczy ilość światła w pomieszczeniu.
Od strony południowej powinna także znaleźć się jadalnia oraz pokoje dziecięce, naturalne światło słoneczne z pewnością pozytywnie wpłynie na atmosferę. Reasumując, pomieszczenia, w których przebywamy najdłużej, powinny być skierowane w stronę południową lub południowo-zachodnią.
Jaka powinna być powierzchnia pomieszczeń?
Kuchnia: jeżeli ma służyć wyłącznie do gotowania, w zupełności wystarczy około 8 m2, jeżeli będzie również wyposażona w stół i krzesła, metraż optymalny wynosi 12 m2.
Salon: to w nim najczęściej spędzamy czas z rodziną, nie warto żałować, 20 m2 będzie wystarczającą powierzchnią, nawet jeśli będzie znajdować się w nim jadalnia.
Pokoje: tutaj zalecany wymiar, jest zależny od konkretnego zastosowania. Jeżeli mówimy o pokoju dziecięcym, 10 m2 będzie odpowiednie, sypialnie dla dorosłych powinny mieć około 12 m2.
Łazienka: wygodna łazienka zaczyna się od 5 m2, jeżeli zamierzamy połączyć łazienkę z WC, warto dodać dodatkowy 1 lub 2 m2.
Garderoba, spiżarnie i inne pomieszczenia gospodarcze: tak jak w przypadku pokoju jest to dosyć indywidualna kwestia, jednak warto nie przesadzać z wymiarami, dobrze zaprojektowana garderoba, pozwoli pomieścić w 2 m2 całkiem sporo ubrań. Pomieszczenie gospodarcze np. kotłownia musi mieć uwzględnioną wielkość instalacji.
Kiedy wybieramy projekt powtarzalny czy inaczej zwany katalogowym, nie powinniśmy sugerować się kolorystyką lub elewacją, są to elementy, w których bez przeszkód będziemy mogli dokonać niekosztownych zmian.
Ważne, decydując się na projekt gotowy, kosztorys widniejący w katalogu niekoniecznie musi odzwierciedlać jakie koszty poniesiemy, zazwyczaj wychodzi więcej. Warto do kosztorysu dodać zapas dodatkowych kosztów i przemyśleć czy na pewno udźwigniemy to finansowo.
Inną metodą zabezpieczającą jest samodzielnie wyliczenie. Możemy poprosić o podstawowy przekrój projektu i porozsyłać zapytania do różnych firm o wycenę, równie o budowę do stanu surowego, koszt okien ich montażu, ocieplenia, wykończenia elewacyjnego, remontu. Jako że nie mamy pełnych danych, nie wyliczymy dokładnie, ale będziemy pewni czy znacznie wykracza poza nasz budżet, czy też nie.